مدرسه علمیه طوبی بهبهان

^{يكي از زمان‌هايي كه دعاي براي امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ در آن سفارش شده است، تمام ماه رمضان است.
ماه رمضان ، بهار قرآن و هنگامه‌ي معطر شدن جان‌هاي مؤمنان با عطر دل نواز آيه‌هاي الهي است.
رسول گرامي اسلام ـ صلّي الله عليه و آله و سلّم ـ عترت خود را همراه و قرين قرآن ناميد، پس رمضان همان گونه كه بهار قرآن است. بايد بهار ولايت نيز باشد. به همين خاطر در اين ماه آن چنان كه از سوي پيشوايان ديني به قرآن دعوت شده است، جويندگان حقيقت به ولايت و امامت نيز فرا خوانده شده‌اند. اين حقيقت را در ادعيه‌اي از ماه مبارك رمضان كه در ارتباط با امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ است به عيان مي‌توان مشاهده كرد.
ما در اينجا برخي از اين ادعيه را از كتاب شريف مكيال المكارم 1 نقل مي‌كنيم. در اين كتاب در اين رابطه چنين آمده است:
تمام ماه رمضان
( يكي از زمان‌هايي كه دعاي براي امام مهدي ـ عجل الله تعالي فرجه الشريف ـ در آن سفارش شده است، تمام ماه رمضان است.) به خصوص در شب‌هاي آن ماه شريف، زيرا كه اين ماه بهار دعا كردن است، و اين هم بهترين دعاها مي‌باشد. از همين روي از خود آن حضرت ـ كه خداوند فرجش را برساند ـ أمر و اهتمام به دعاي افتتاح در شبهاي اين ماه رسيده است . بنابراين از خواندن آن غافل مشو كه جدّاً دعايي است نفيس ، و جامع مطالب دنيا و آخرت مي‌باشد.
و نيز مؤيد اين مطلب است آن كه رئيس محدثين شيخ بزرگوار صدوق ـ رحمه الله عليه ـ در كتاب فضائل شهر رمضان به سند خود از حضرت امام رضا ـ عليه السّلام ـ آورده كه درباره‌ي خوبي‌هاي ماه رمضان فرمود : كارهاي نيك در ماه رمضان پذيرفته شود و بدي‌ها آمرزيده گردد . هر كس در ماه رمضان يك آيه از كتاب خداي ـ عز و جل ـ بخواند چنان است كه در ماه‌هاي ديگر ختم قرآن كند ، و هر كه در اين ماه به روي برادر مؤمنش بخندد ، روز قيامت او را ملاقات ننمايد جز اين كه در روي او خنده آورد ، و وي را به بهشت مژده دهد ، و هر كس در اين ماه مؤمني را ياري كند خداي تعالي او را در درگذشتن از صراط ياري نمايد . روزي كه قدم‌ها در آن خواهد لغزي ، و هر آن كه در اين ماه خشم خود را فرو گيرد، خداوند روز قيامت خشم خود را از او باز دارد ، و كسي كه در آن اندوهگيني را دادرس شود خدايش از بيم بزرگ روز قيامت در امان دار د ، و هر كه در اين ماه ستمديده‌اي را ياري نمايد خداوند او را بر هر كسي كه در دنيا با وي دشمني ورزد ياري فرمايد ، و روز قيامت هنگام سنجش اعمال و حساب نيز ياريش كند.
ماه رمضان ؛ ماه بركت ؛ ماه رحمت ؛ ماه مغفرت ؛ و ماه توبه و بازگشت (به درگاه خداوند) است ، و هر كس در ماه رمضان آمرزيده نشود پس در چه ماهي آمرزيده خواهد شد !؟ پس از خداوند بخواهيد كه روزه را از شما بپذيرد. و آن رمضان را آخرين رمضان شما قرار ندهد ، و اين كه شما را در اين ماه براي فرمانبرداريش توفيق بخشد ، و از نافرمانيش محفوظ بدارد ، كه او بهترين سئوال شدگان است 2.
مي‌گويم: در باب پنجم گفتيم كه دعا براي تعجيل فرج و گشايش امر مولايمان حضرت حجت ـ عجل الله تعالي فرجه ـ از اقسام ياري و كمك مي‌باشد ، كه در اين جهت شريف ياري كردن مؤمن تأكيد شده اين كه در اين ماه مبارك به آن عمل گردد ، و بدون شك ياري كردن امام ـ عليه السلام ـ بهترين و تمام‌ترين اصناف ياري كردن است.
اين حديث شريف دلالت دارد بر اين كه دعا كردن براي آن امر بزرگ (زودتر شدن ظهور) در شب بيست و سوم ماه رمضان مهمتر و مؤكدتر است از وقتها و زمان‌هاي ديگر، همچنان كه در ماه رمضان از ساير ماهها تأكيد بيشتري دارد،‌به جهت اين كه جهات استجابت و روي آوردن به درگاه خداوند و پاداش در آن شب جمع است ، و نيز فرشتگان و روح در آن شب فرود مي‌آيند ، و درهاي فتح و رحمت آن قدر گشوده مي‌شود كه در شب‌هاي ديگر گشوده نشوند . و بلكه از صريح بعضي از روايات به دست مي‌آيد كه آن شب همان شب قدر است كه از هزار ماه بهتر مي‌باشد ، چنان كه ثقه الاسلام محمد بن يعقوب كليني ـ رحمه الله عليه ـ در كتاب اصول كافي باب النوادر كتاب فضل القرآن به سند خود از حضرت امام صادق ـ عليه السلام ـ از پيغمبر ـ صلي الله عليه و آله و سلم ـ آورده كه فرمود : قرآن در بيست و سوم ماه رمضان فرود آمد .4 اين حديث به ضميميه‌ي اين كه خداي عز و جل فرمود: «انا انزلناه في ليله القدر» ما ( قرآن ) را در شب قدر فرو فرستاديم ؛ 5 دلالت دارد بر اين كه شب قدر همان شب بيست و سوم ماه رمضان است ، و اين براي اهل بينش واضح است.}

 ^{1 - مرحوم سيد محمد تقي موسوي اصفهاني، مكيال المكارم، ج2، ص78 ـ 89.
2-  بحارالانوار، ج96، ص341.
3- الكافي، ج4، ص162.
4- اصول كافي، ج2، ص629.
  5- قدر / 1.}

سؤالی ساده دارم از حضورت 

 من آیا زنده ام وقت ظهورت

 اگر که امدی من رفته بودم 

اسیر سال و ماه و هفته بودم 

دعایم کن دوباره جان بگیرم 

بیایم در رکاب تو بمیرم

ولادت حضرت مهدی مبارک

**************************

الا ای آخرین آوای سرمد

کجایی مهدی آل محمد (ص)

بیا آقا همه چشم انتظارند

گل زهرا دیگر طاقت ندارند

خدایا با ظهور آیه ی نور

بده شادی به دلهای پر از شور

دلم می‌میرد با داغ جدایی

بیا یا ابن الحسن آقا کجایی

نیمه شعبان / میلاد امام زمان مبارک

*  از امام مهدی درباره نحوه بهره مندی از آن حضرت در دوره غیبت سؤال می شود . می فرمایند : وَ امّا وجه الانتفاعِ بی فی غیبتی فکا الانتفاعِ بالشّمسِ اذا غیبتها عن الابصار السّحابُ ؛ بهره مندی از من در روزگار غیبتم ، مانند سودبردن از خورشید است . آنگاه که به وسیله ابرها از چشم ها پوشیده است .

                                   [ احتجاج ، ج 2 ، ش 344 ، ص 542 ]

*  آن حضرت در نامه ای به شیخ مفید خطاب به شیعیان خود می فرماید : انّا غیر مهملین لمراعاتکم و لا ناسینَ لذکرکم و لو لا ذلک لنزل بکم اللّاواءَ واصطلمکم الاعداء ؛ ما هر گز شما را به حال خود رها نکرده ایم و هرگز شما را از یاد نبرده ایم و اگر نبود (عنایات پیوسته ما) حتماً سختی ها و بلاهای فراوانی به شما می رسید و دشمنان شما را نابود می کردند .

بنابراین آفتاب وجود امام بر عالم وجود می تابد و به همه هستی فیض می رسد و در این میان برای بشریت و به ویژه جامعه مسلمین و امت شیعه و معتقد به او برکات و خیرات بیشتری دارد .

قبلاً شش مورد  از علل خشونت و پرخاشگری در کودکان  را توضیح دادیم : 1. الگوپذیری کودکان از والدین  ؛ 2. ناکامی کودکان پرخاشگر ؛ 3. اضطراب و پرخاشگری ؛ 4. پرخاشگری ، نشانه ای از تضادهای درونی ؛ 5. پرخاشگری ؛ بیماری ها ؛ مصرف دارو ؛ 6. پرخاشگری و افسردگی .

 اکنون مورد آخر را خدمتتان ارائه می کنیم : (باشد که مورد توجه مادران و پدران محترم قرار گیرد)

7-     خشونت و مدرسه :

گاهی کودکان در مدرسه قربانی خشونت می شوند و این قربانی شدن باعث می شود که خود آنها نیز عامل خشونت شوند . عواملی که به خشونت در مدرسه می انجامند ، عبارتند از :

ـ مورد تمسخر واقع شدن کودک توسط دانش آموزان دیگر ؛

ـ کتک خوردن کودک توسط دانش آموزان دیگر و عدم قدرت دفاع ؛

ـ فرار همیشگی کودک از مشاجرات و توسل به گریه ؛

ـ گم کردن اشیاء ، وسایل و پول توسط کودک ؛

ـ نامناسب بودن کودک از لحاظ ظاهری ، پارگی لباس و … ؛

ـ خجالتی بودن و سکوت مکرر در کلاس ؛

ـ افت تحصیلی ، افسردگی و ناراحت بودن ؛

این عوامل موجب می شود که کودک قربانی خشونت دیگران شود و خود او نیز عامل خشونت گردد و رفتارهای پرخاشگرانه از او سر بزند .

برای درمان پرخاشگری در کودکان اولین گام این است که نوع پرخاشگری آنها و علت آن را بر اساس توضیحاتی که ارائه شد ، شناسایی کنیم و پرخاشگری را به صورت موردی و مصداقی برطرف نماییم :

1)      در مورد کودک پرخاشگری که الگوپذیری عامل این گونه رفتار او بوده ، باید روی الگوی کودک کار کرد و راه های دیگری جز پرخاشگری را با آن الگو آموخت .

2)     اگر پرخاشگری در اثر ناکامی به وجود آمده باشد ، بایستی کودک ناکام را در رسیدن به اهداف مطلوب و دوست داشتنی کمک کنیم .

3)    در مواردی که علت پرخاشگری اضطراب است ، باید از نگرانی درونی و اضطراب کودک مطلع شویم . باید به او فرصت صحبت کردن بدهیم تا نگرانی خود را ابراز کند و تا حد امکان بایستی سعی کنیم در جهت رفع نگرانی ای که او را آزرده است ، قدم برداریم . ورزش کردن برای این کودکان بسیار مؤثر است و باعث تخلیه هیجانی می شود .

4)     در کشمکش های درونی بایستی کودک را از حالت دوگانگی خارج ساخت . کمک به کودکان در تصمیم گیری ، باعث می شود که بیاموزند چگونه به حالت های دوگانه درونی خود پایان  بخشند .

5)    در پاره ای از موارد ، کودک افسرده ، پرخاشگری شدیدی از خود نشان می دهد . در این میان لازم است به این نکته پی ببریم که او چه چیز دوست داشتنی ای را از دست داده و چگونه می شود مورد از دست رفته را برای او جبران کنیم .

6)     در مورد پرخاشگری ، شیطنت و مصرف دارو بایستی حتماً با پزشک متخصص ارتباط داشته باشیم تا کودک از نزدیک مورد معاینه قرار گیرد .

7)    هنگامی که کودک قربانی خشونت در مدرسه شده است ، بایستی با مسئولان مدرسه صحبت کنیم و لازم است که ایشان طبق قانون و مقررات خاص با کودکان خشونت گرا  برخورد کنند ؛ و نیز کودکانی را که قربانی خشونت شده اند بر اساس رفتارهای خوبشان مورد تشویق و تایید قرار دهند .

8)    چنانچه نوع پرخاشگری کودک خصمانه است ، بایستی کودک را از آزار و اذیت کردن دور کنیم تا مجبور نباشد برای تلافی و انتقام ، افراد دیگر را اذیت کند و اگر پرخاشگری از نوع وسیله ای است ، بایستی راه های دیگری را برای کودک مطرح کنیم تا او ناچار نباشد از روش خشونت برای جلب توجه استفاده کند .

به طور کلی خشونت و پرخاشگری بیشتر عامل بیرونی دارد و فقط در موراد خاص به علل درونی مربوط می شود . والدین در درجه اول ، بایستی محرک های محیطی را که باعث تحریک خشم و ایجاد خشونت در فرزندشان می شود ، شناسایی و سپس برای رفع آن به کمک روانشناسان و متخصصان اقدام نمایند .

پی نوشت :

ر ک : ـ خانواده و دشواری های رفتاری کودکان ، علی قائمی ، نشر انجمن اولیاء و مربیان ، 1386 ـ شناخت و درمان اختلالات رفتاری کودکان و نوجوانان ، مصطفی شریعتی رودسری ، نشر عابد ، 1379

قبلاً در مورد علل خشونت و پرخاشگری در کودکان دو مورد را توضیح دادیم : 1. الگوپذیری کودکان از والدین  و 2. ناکامی کودکان پرخاشگر . اکنون چهار مورد دیگر را خدمتتان ارائه می کنیم :

3-     اضطراب و پرخاشگری :

کودکان مضطرب نمی توانند کودکان آرامی باشند . آنها رفتارهایی پرخاشگرانه از خود بروز می دهند ؛ البته بلافاصله پشیمان می شوند و از والدین خود عذرخواهی می کنند . اگر از کودک مضطرب بپرسیم که چرا پرخاش می کنی و عصبانی هستی ؛ خواهد گفت نمی‌دانم ؛ یا خواهد گفت دست خودم نیست .

پس چنانچه کودکی بلافاصله بعد از عصبانیت و پرخاشگری پشیمان شد و عذرخواهی کرد ، علت پرخاشگری او اضطراب است .

4-    پرخاشگری ، نشانه ای از تضادهای درونی :

گاهی کودکان در دوگانگی و تضادهای درونی قرار می گیرند یا بهتر بگوییم ، گاهی بر سر دوراهی هایی گیر می کنند و نمی دانند کدام راه را انتخاب کنند ؛ این حالت آنها را دچار تعارض ، اضطراب و خشم می کند . برای مثال کودکی که دوست دارد نزد مادرش در منزل بماند و از طرفی وقتی می بیند تمام کودکان به مدرسه می روند ، همزمان تمایل به مدرسه رفتن نیز دارد ، دچار دوگانگی می شود . پس باید به کودکان خود کمک کنیم که در دو راهی های زندگی ، مدتی طولانی قرار نگیرند . آنها بایستی به سرعت و با دقت درست‌ترین کار را انجام دهند .

5-   پرخاشگری و افسردگی :

پرخاشگری و کج خلقی در کودکان چنانچه با علامت های دیگر همراه باشد ، می تواند نشانه‌ای از افسردگی باشد که در این صورت لازم است شرایط زندگی کودک تمام و کمال مورد بررسی قرار گیرد .

6-    پرخاشگری ؛ بیماری ها ؛ مصرف دارو :

بعضی از بیماری ها به مصرف دارو نیاز دارد و ممکن است از عوارض جانبی داروها کج‌خلقی و رفتارهایی باشد که خشونت را برمی انگیزند .